Kontrakt terminowy, bedący finansowym instrumentem pochodnym, stanowi umowę zawartą między dwiema stronami - kupującym i sprzedającym, dotyczącą kupna lub sprzedaży wskazanych aktywów w określonym czasie w przyszłości po określonej cenie.
Wprowadzenie
Przez otwarcie pozycji rozumie się kupno lub sprzedaż kontraktu. Pozycja długa oznacza kupno kontraktu, pozycja krótka – sprzedaż kontraktu. Obydwie strony posiadają analogiczne prawa i obowiązki:
- kupujący kontrakt (pozycja długa) – ma prawo i obowiązek kupić aktywa określone w specyfikacji kontraktu,
- sprzedający kontrakt (pozycja krótka) – jest zobowiązany i ma prawo sprzedać aktywa określone w specyfikacji kontraktu.
Pozycja w kontrakcie terminowym może być utrzymywana do dnia wygaśnięcia kontraktu, w którym następuje zamknięcie otwartych pozycji i ostateczne rozliczenie zysków i strat obydwu stron lub zamknięta wcześniej przez zawarcie transakcji przeciwnej - pozycję długą zamyka się poprzez sprzedaż takiego samego kontraktu, pozycję krótką poprzez jego kupno.
Kontrakty terminowe dzielą się na kontrakty forward oraz kontrakty futures.
Kontrakt forward
I. Każdorazowo uzgadniany między stronami transakcji:
- rodzaj i jakość towaru,
- wielkość kontraktu,
- cena kontraktu,
- termin wykonania kontraktu,
- miejsce dostawy,
- sposób rozliczenia,
- sposób zabezpieczenia transakcji (depozyt zabezpieczający, jego wielkość, miejsce złożenia).
II. Najczęściej dochodzi do rzeczywistej dostawy towaru.
Kontrakt futures
I. Warunki kontraktu są wystandaryzowane:
- rodzaj i jakość towaru,
- wielkość kontraktu,
- termin wykonania kontraktu,
- miejsce dostawy,
- sposób rozliczenia,
II. Cena kontraktu jest ustalana w drodze otwartego przetargu na giełdzie.
III. Zabezpieczenie rozliczenia transakcji jest obowiązkowe (depozyt zabezpieczający w Izbie Rozrachunkowej).
IV. Najczęściej nie dochodzi do rzeczywistej dostawy towaru.